Overzicht september 2018 | Israëls controle op voedselvoorziening

De maand september 2018 laat weer een behoorlijke lijst aan mensenrechtenschendingen zien. Staat van Beleg wist er 763 te registreren. Deze maand schrijven we over de Israëlische controle op voedselvoorziening.

– English text –

Mensen die bezet worden verkeren in een dubbele kwetsbare postitie. Het is niet alleen dat het hen ontbreekt aan mensenrechten, ze worden ook nog eens volledig gestuurd, vaak volledig overgeleverd aan de belangen van hun bezetter. Alles wat Palestijnen hebben opgebouwd om een beter leven te krijgen kan hen op elk moment worden afgenomen. Een van die dingen is de controle op voedselvoorziening. Gedurende de vele jaren van bezetting heeft Israël voedselonzekerheid ingezet als wapen voor haar koloniale project. Mensen in Palestina maken iedere dag individuele beslissingen maar de mogelijkheid voor Palestijnse gemeenschappen om collectieve beslissingen te nemen over hun voedsel en landbouwsystemen worden ingeperkt door de bezetting. Laten we eens kijken naar de echte versie van de ‘Hunger Games‘.

Wie controle heeft over de voedselvoorziening heeft controle over de mensen; wie controle heeft over energie kan hele continenten onder controle hebben; wie controle heeft over geld kan controle hebben over de hele wereld.  

Henry Kissinger

De afhankelijkheid van voedselhulp in de Gazastrook en de reden achter het stopzetten van UNRWA fondsen. 

Ongeveer 80 procent van de inwoners van de Gazastrook ontvangt voedselhulp en andere vormen van sociale bijstand. Deze maken het mogelijk de schaarse kasmiddelen aan andere benodigdheden te besteden waarmee een verdere achteruitgang van voedselveiligheid en status van levensonderhoud wordt voorkomen en waarmee de impact op het incasseringsvermogen wordt verminderd.

De toename van stroomtekorten heeft economische activiteiten verder ondermijnd, met name in de productie en landbouwsectoren. 30,000 van 80,000 dunums plantages met seizoensgroenten zijn in gevaar vanwege onregelmatige irrigatie. Melkveehouders, veeboeren en pluimveehouders lijden ook zware verliezen.

Een van de organisaties die assistentie verleent in de Gazastrook is de ‘United Nations Relief and Works Agency for Palestine Refugees in the Near East’ (UNRWA). De organisatie werd operationeel op 1 mei 1950 en werd gesponsord door contributies van de lidstaten van de VN. Hun diensten omvatten onderwijs, gezondheidszorg, sociale dienstverlening, kampinfrastructuur en verbetering, microfinanciering en noodhulp. De UNRWA heeft een mandaat om haar missie voort te zetten totdat er een rechtvaardige en blijvende oplossing is voor de zaak van de Palestijnse vluchtelingen.

In september hebben de Verenigde Staten hun steun aan de UNRWA stopgezet. Het probleem, gezien vanuit het oogpunt van Israël en Amerika die de organisatie willen opbreken, is niet dat er assistentie wordt verleend aan de hulpbehoevenden. Het probleem is zoals premier Benjamin Netanyahu verklaarde in januari van dit jaar: “UNRWA is een organisatie die de problemen van de Palestijnse vluchtelingen in stand houdt. Het houdt ook de verhaallijn in stand van het zogenaamde ‘recht van terugkeer’ met als doel de uitschakeling van de Staat Israël en daarom moet UNRWA verdwijnen”. UNRWA stelde dat het mandaat slechts is voortgekomen uit de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties die het heeft opgemaakt in 1950 na de uitdrijving van Palestijnen uit hun land tijdens de oprichting van Israël door middel van een VN resolutie in 1947. The VN heeft in resolutie 194 van de Algemene Vergadering die werd goedgekeurd op 11 december 1948 opgeroepen tot de terugkeer of compensatie van meer dan 700,000 Palestijnse vluchtelingen die uit hun huizen en land zijn verdreven door gewapende Israëlische troepen. Washington en Israël proberen nu gewoonweg het ‘recht van terugkeer’ voor Palestijnse vluchtelingen, zoals is vastgelegd in internationale wetgeving, van de politieke agenda te halen. De krant ‘Israel Hayom’ heeft op 25 september een officieel Israëlisch document vrijgegeven, verstrekt door de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken, waarin het bestaan van miljoenen Palestijnse vluchtelingen ontkend wordt.

UNRWA’s strijd om Palestijnse vluchtelingen te voorzien van basisbehoeften is niet nieuw. In dit artikel dat werd gepubliceerd in 1958 kunnen we lezen dat de basisrantsoenen die door de organisatie werden gedistribueerd uit bloem, suiker, bonen en olie bestonden die voor 1,500 calorieën per dag zorgden. Dit vraagt veel geld om te financieren en het hoofd van UNRWA in die periode, Henry R. Labouisse, had moeite om de landen van de wereld te overtuigen van de urgentie om voldoende bij te dragen aan de UNRWA.

Terwijl we uitsluitend een humanitaire organisatie zijn zonder politieke rol kunnen we er niets aan doen dat we er iedere dag aan worden herinnerd dat UNRWA een van de prijzen is — en waarschijnlijk de goedkoopste — die de Verenigde Naties betaalt voor het niet in rechtvaardigheid kunnen oplossen van het politieke probleem van de Palestijnse vluchtelingen. 

Henry R. Labouisse 

Het tellen van calorieën en voedselcontrole door de jaren heen

Hieronder treft u fragmenten aan die een aantal periodes belichten van extreme voedselrestricties in de Gazastrook door Israël.

• In de eerste 12 weken van 2006 sloot Israël het enige import/export knooppunt met de Gazastrook voor bijna 50 dagen.  Graanmolens en bakkerijen hebben gewoonlijk een voorraad van 30 tot 60 dagen maar werden gedurende een periode van weken gedwongen deze voorraad aan te breken. Met een uitgeputte noodvoorraad komt het Wereld Voedsel Programma en UNRWA’s voedsel distributieprogramma waar 735,000 vluichtelingen uit Gaza afhankelijk van zijn compleet stil te liggen. De kleine hoeveelheden aan bloem doen weinig om de situatie te verbeteren. Veel restauranten en bakkerijen gaan dicht terwijl de weinigen die open zijn het rantsoen aanpast per klant met de hoop zoveel mogelijk mensen van dienst te zijn voordat ze weer moeten sluiten.
• Een ander hongersnoodexperiment startte op 18 januari 2008. Israël sloot alle grenzen met de Gazastrook hermetisch af waarbij zelfs geen voedsel, medicijnen en brandstoffen werden binnengelaten. De ‘World Food Programme’ rapporteerde kritieke voedseltekorten en verklaarde dat ze 10,000 allerarmste Palestijnen in de Gazastrook niet de drie van de vijf voedingsmiddelen die ze normaal gesproken kregen konden geven. Na vijf dagen extreem te hebben geleden nam een groep Hamasmilitairen de leiding en bliezen een deel van een stalen muur op van de grens met Egypte. Binnen een paar uur staken meer dan 100.000 mensen uit de Gazastrook de grens over naar Egypte. Ze waren hongerig, dorstig en ziek van het opgesloten zitten in een vieze kooi. In Egypte aangekomen kochten ze alles wat ze maar konden krijgen en wachtten geduldig op de internationale gemeenschap om namens hen te bemiddelen. Maar de wereldleiders lieten het wederom afweten en op 28 januari, na vijf dagen respijt, werd de ijzeren muur weer opgetrokken en werden de Palestijnen gedwongen terug te keren naar de grootste gevangenis in de wereld, de Gazastrook. In een krantenkop van de New York Times van 24 januari 2008 kunnen we lezen: “Palestinians Topple Gaza Wall and Cross to Egypt”.
• In 2012 na een juridische strijd van drieeneenhalf jaar door de mensenrechtenorganisatie Gisha werd  eindelijk een document uit 2008 vrijgegeven door de coördinator van overheidsactiviteiten in de Bezette Gebieden welke de ‘rode lijnen’ voor ‘voedselconsumptie’ in de Gazastrook omschreef. Volgens COGAT berekent het document het minimum aan benodigde calorieën om ondervoeding onder de mensen in de Gazastrook tegen te gaan in een tijd dat Israël de restricties op personen en goederenverkeer aanscherpte, inclusief voedingsproducten en basismaterialen. Het document verklaart dat medewerkers van het ministerie van Gezondheid betrokken waren bij de opmaak van het document en dat de berekeningen gebaseerd waren op een model dat was opgesteld door het ministerie van Gezondheid conform gemiddelde Israëlische consumptie, alhoewel de cijfers daarna werden aangepast aan de cultuur in de Gazastrook.
• In juli 2018 waarschuwde het hoofd van ’the Popular International Committee to Support the Gaza Strip’, Essam Youssef, voor de humanitaire consequenties op de inwoners van de Gazastrook door de sluiting van de Karam Abu Salem (Karem Shalom) grensovergang door de Israëlische autoriteiten. 

Tunnels als reddingslijn  

De tunnels onder de grens tussen de Gazastrook en Egypte zijn altijd door Palestijnen gebruikt als reddingslijn sinds de grenzen hermetisch werden afgesloten in 2007 door Israël en Egypte. In 2009 verklaarde ‘The World Food Programme’ dat na ‘Operation Cast Lead’, die veel van de infrastructuur en landbouwgrond had verwoest, dat de tunnels die de Gazastrook voorzagen van voedsel, brandstof, medicijnen en andere consumptiegoederen zelfs nog belangrijker zijn geworden als economische reddingslijn.  Na de oorlog liet Israël de commerciële doorgangen op een geringe capaciteit opereren. ‘The UN Office for the Coordination of Humanitarian Affairs (OCHA)’ verklaarde dat er gemiddeld zo’n 127 trucks met hulpgoederen per dag de Gazastrook inkwamen in vergelijking mer de 475 per dag voordat Hamas aantrad.. Gedurende de aanvallen werden de ondergrondse tunnels in Rafah drie weken lang met Israëlische bommen bestookt.

Wanneer de tunnels worden genoemd associëren mensen deze in het algemeen automatisch met Hamas en het smokkelen van wapens terwijl ze in werkelijkheid vooral gebruikt worden als reddingslijn. Het gebruik van tunnels om te overleven wordt weggezet als een clandestine activiteit of smokkelhandel. Wanneer Israël de grenzen zou openen dan zouden diezelfde activiteiten zakendoen of import/export genoemd worden.

Het is belangrijk te vermelden dat we een patroon zien in het vernietigen van tunnels. Dit gebeurt met name in periodes na een oorlog wanneer hulp het meest nodig is.

In de laatste oorlog in de zomer van 2014 was het vernietigen van de tunnels zelfs een hoofddoel. Niet te vergeten de ironie dat Egypte die de Cairo Conferentie in oktober 2014 organiseerde voor de heropbouw van de Gazastrook de daaropvolgende maanden ongeveer 521 tunnels vernietigde.

De visserijzone

De visserijzone is nog zo’n instrument om de voedselvoorziening en de economie van de Palestijnen in de Gazastrook plat te leggen. De visserijzone wordt gebruikt als instrument voor collectieve straffen zoals we recentelijk zagen na een protest waarbij een poging werd gedaan de 12-jarige Israëlische blokkade te doorbreken. Israël had in gedachten om de visserijzone te reduceren als strafmaatregel als vergelding voor het protest ondanks dat Israel de visserijzone had uitgebreid van zes naar twaalf zeemijlen. Territoriale wateren zijn volgens de wetgeving vastgesteld op 22 zeemijlen, alhoewel het vissersboten normaal is toegestaan te werken in internationale wateren. De Isaëlische marine valt echter vaak Palestijnse vissers aan, zelfs in de toegestane zone.

Concluderend

De Gazastrook is een dichtbevolkt gebied waar bijna twee miljoen mensen opgesloten zitten in een openluchtgevangenis, afgesloten van de wereld zonder een operationele haven of vliegveld. Al het verkeer, in of uit, wordt gemonitord door Israël. Internationale steun kan de Gazastrook alleen bereiken via grensovergangen onder controle van Israël en doorgang is daarom onderhevig aan Israëlische goedkeuring.  Israël claimt dat de Gazastrook niet langer bezet is sinds 2005 maar in werkelijkheid is de Gazastrook onder controle van Israël en worden er zware restricties opgelegd. Wanneer er geen bezettingsmacht is waarom is er dan een blokkade? En zolang er een blokkade is heeft Israël de macht en zal beslissen wat en hoeveel de Palestijnen in de Gazastrook op hun bord krijgen.